Costa Rica (2007-2008)

Op zoek naar een actieve vakantie naar een mooi, ver (en warm) land kwam ik in 2007 uit bij Costa Rica. Een toegankelijk, compact land met mooie natuur en in de reis waren veel activiteiten opgenomen zoals onder andere raften, canyoning, skytrek en veel wandelen. Erg leuk om te doen, dus boeken maar. Eind december 2007 vertrek en drie weken later in januari 2008 de terugkomst in Nederland. Onderstaand een beknopt (foto)reisverslag van deze reis. Tijdens de reis is geen verslag bijgehouden, dus alles is ten tijde van plaatsing op deze site (begin 2023) uit herinneringen opgehaald. Het zijn derhalve korte beschrijvingen van de locaties en activiteiten.


Dag 1: San José

Na een lange reis even acclimatiseren in de hoofdstad van dit land: San José. Een verslag van deze eerste dag is hier te vinden.

Dag 2 en 3: Monteverde

Twee dagen in het nevelwoud van Monteverde met een wandeling, een canopy tour en een groots nieuwjaarsfeest. Een verslag vind je hier.

Dag 4: van Monteverde naar Arenal

Een reisdag, maar wel een bijzondere. Te paard en in een boot reisden we van Monteverde naar Arenal. Een verslag is hier te vinden.


Dag 5 t/m 7: omgeving Arenal

Een kort verslag van een aantal actieve dagen op en rond de Arenal vulkaan in stormachtig weer is hier te vinden.

Dag 8 en 9: Puerto Viejo

Een paar dagen langs de noordoostkust van het land, met strand en een spannende wandeling door de jungle. Een verslag vind je hier.

Dag 10 t/m 13: Casa Tordesillas

Een lange tocht (inclusief een kilometerslange wandeltocht met bepakking) om op deze afgelegen plek te komen. Een verslag is hier te vinden.


Dag 14 en 15: Dominical

Een verslag van twee dagen aan de Pacifische kust met een snorkeltocht en lekker genieten van het strand vind je hier.

Dag 16: Puerto Jiménez

Twee reisdagen om naar de volgende bestemming te komen. Een verslag van de eerste reisdag (inclusief de overnachting) is hier te vinden.

Dag 17 t/m 19: Corcovado NP

Nog een paar dagen op een waar paradijsje op aarde. Een hut aan het strand met direct er achter de jungle. Een verslag vind je hier.

Dagverslagen

Costa Rica dag 17 t/m 19: La Leona - Corcovado NP

De laatste bestemming van deze rondreis viel zowel onder de categorie strand als natuur: La Leona Eco Lodge aan het strand langs de Stille Oceaan en aan de rand van het Parque Nacional Corcovado. Het was alleen nog niet zo simpel om er te komen. In Puerto Jiménez moest eerst een pick-uptruck worden geregeld. Het eerste stuk was namelijk nog wel over een prima weg te rijden, maar de wegen werden paden en het asfalt werd zand. Het werd dus een steeds hobbeligere rit, goed vasthouden dus. Het is schijnbaar altijd afwachten hoe ver ook de pick-uptrucks kunnen komen. Dit keer mazzel, want vanwege het prima weer de laatste dagen lukte het 'gewoon' tot bij de airstrip te komen aan de rand van het strand. Vanaf hier hield het toch echt op en moest er nog ongeveer een uur worden gewandeld over het strand naar de lodge. Gelukkig was er nog wel een paardenkar die in ieder geval wel de bagage kon brengen. Op die manier werd het gewoon een fijne wandeling over het strand.

Na een uur werd de lodge bereikt, wat een prachtige locatie. Tenten op vlonders op de rand van het strand naar de jungle en ook een heerlijke tuin met palmen, ligbedjes en hangmatten. Een ideale plek, jammer dat het slechts een plek was voor een paar dagen. Af en toe een wandelaar die voorbij kwam, maar verder was het een heerlijke verlaten plek. De maaltijden werden in de lodge verzorgd. Eten wat de pot schaft, maar het was helemaal prima. In de avond zelf een kampvuur maken op het strand met aangespoeld hout, wel zelf even sprokkelen. Wel even opletten bij het verzamelen van het hout, want er kunnen dieren onder verscholen zitten. Zo kwamen wij nog oog in oog te staan met een wel heel chagrijnige zandkleurige vogelspin. Na avonden rond het kampvuur volgden nachten in de tent. Het geluid van de oceaan aan de voorkant, het geluid van de jungle aan de achterkant: zo ontspannend. En ook opvallend hoe het geluid van de jungle gedurende de nacht steeds weer verandert. Ook echt heerlijk wakker worden met de geluiden en bij het openen van de ogen een fantastisch uitzicht over strand en oceaan. We hadden best langer willen blijven.

Ondanks dat de locatie perfect was om echt helemaal niets te doen, konden we het niet laten om toch wel wat te ondernemen. Allereerst een hike de jungle in. Hier viel genoeg te zien, zoals onder andere slingerapen. Maar eenmaal flink heuvelop ook de meest prachtige uitzichten op het strand. Zelfs de airstrip was vanaf de top van de heuvel te zien. Verder hebben we (Holland is tenslotte waterland) een waterloop over het strand verlegd. Nergens nuttig voor, maar we hadden er zin in. De waterloop liep in een rechte lijn vanuit de jungle richting oceaan, maar een mooie meander leek ons mooier. Na een flinke poos graven was het dan toch gelukt, een mooie meanderende waterloop over het strand, die ook nog eens steeds mooier en dieper werd door het uitsnijden van het water. Helaas was er de volgende dag (mede door hoog water) niets meer van over, de waterloop liep weer net zo recht als een dag ervoor. De kracht van de natuur zullen we maar zeggen.

Na een paar dagen genieten van strand en natuur zat het er weer op. Nog een reisdag naar San José en daarna met het vliegtuig terug naar Nederland. Gelukkig voorzien van mooie herinneringen voor het leven, die pakt niemand meer af.

Lees meer »

Costa Rica dag 16: Puerto Jiménez

Na Dominical twee reisdagen richting de volgende bestemming: La Leona. Tussendoor een overnachting in pleisterplaats Puerto Jiménez, het enige dorp in de Osa Penisula van enige omvang. Logische plek dus om te overnachten, aangezien hier hotels en restaurants zijn. Ter plaatse is niet heel veel te doen, maar ergens in een stuk groen bij het water was nog best wat wild te spotten. Vanuit Dominical naar Puerto Jiménez werd gereisd met openbaar vervoer. In Costa Rica is een prima busnet door het hele land opgetuigd. Vanuit Dominical was zelfs een directe verbinding naar het eindstation van vandaag. Verder niet heel veel te vermelden over deze locatie, de reis is ook te lang geleden om veel van de reisdagen te kunnen herinneren.

Lees meer »

Costa Rica dag 14 en 15: Dominical

Dominical is een relaxed surfdorpje aan de Pacifische kust. Het dorp is vooral op de toeristen gericht en je vindt er daardoor een scala aan restaurantjes met voor ieder wat wils. Ook zijn er genoeg activiteiten in de omgeving om te doen. Voor ons was er een mooie snorkeltocht georganiseerd. Vertrek met de boot was niet vanuit Dominical zelf, want er was eerst een transfer met een busje. Vertrekplaats zit niet meer in het geheugen en is ook niet meer terug te vinden. Wel was het vertrek vanuit de omgeving van een mangrove, er was nog een korte rondvaart door het mangrovegebied. Het snorkelgebied was rond het eiland Isla del Caño, een eind voor de kust in de Stille Oceaan. Hier is een natuurreservaat, waarmee er onder water ook voldoende dierenleven valt te vinden. Tijdens de boottocht naar het eiland waren al dolfijnen gespot, tijdens het snorkelen zelf kwamen daar naast heel veel kleine vissen ook barracuda's en witpuntrifhaaien bij. Voor deze tijd had ik eigenlijk nooit echt gesnorkeld, dus dit was een adembenemende ervaring. Op de terugweg in de mangroves nog een gigantische slang in een boom, een bonus tijdens een prachtige dag.

Het verblijf in Dominical bracht verder lekker veel ontspanning: fijne restaurants en lekker ook nog een poos vertoeven op het strand. Een ideale plek om even goed bij te komen van de vele wandelkilometers.

Lees meer »

Costa Rica dag 10 t/m 13: Casa Tordesillas

Na even bijgekomen te zijn in Puerto Viejo, werd doorgereisd richting de volgende bestemming: Casa Tordesillas. Omdat deze accommodatie ergens ver achteraf ligt, had het nogal wat voeten in aarde om er te komen en ook om er weer weg te komen. De eerste stop was de stad San Isidro de El General (ook wel kortweg San Isidro genoemd). Na ongeveer een halve dag reizen werd de stad bereikt. Er is hier niet veel te doen, het was voor ons ook niet veel meer dan een plaats om te eten en te overnachten. Wel vroeg naar bed, want de volgende ochtend moesten we al toen het nog donker was uit de veren. Met een bepakking voor een paar dagen mee (en goede wandelschoenen aan) stond al voor dag en dauw een transfer klaar om ons naar de rand van de stad te brengen. Vanaf hier begon een heel lange en heuvelachtige hike van maar liefst 27 kilometer naar de Casa. De frisse ochtendnevels hingen nog tussen de heuvels, maar door het constante klimmen en dalen voelde het toch al snel flink warm. Wel een mysterieus en prachtig gezicht, al die heuvels en bomen in de nevels. De wandeling was onder ideale omstandigheden: bewolkt, maar droog. Ideaal om er een prima tempo op na te houden. Onderweg hier en daar nog een sinaasappel vers van de boom en een enkel heel klein winkeltje (best verbazingwekkend in een dusdanig dun bevolkt gebied. Kilometer na kilometer kwamen we steeds dichter bij ons doel, al voelde iedere stap steeds iets zwaarder aan. Blijdschap dus toen om een uur of 3 in de middag de bestemming was bereikt: Casa Tordesillas. Deze accommodatie ligt ongeveer drie kilometer van het gehucht Socorro, verder is het overal rust in de wijde omtrek.

De eigenaar van de Casa stond ons al op te wachten met een heerlijk verfrissend drankje en wat lekkers. Schoenen lekker uit, vandaag hoefde even helemaal niks meer. In de Casa werd verder alles verzorgd, in de avond werd ook een heerlijk diner geserveerd. Daarna kroop iedereen vroeg onder de wol, vermoeid van de hele lange wandeldag. De volgende dag werd er toch weer gewandeld, de omgeving kon worden verkend. Onder begeleiding van een gids gingen we op pad, door bosachtige gebieden en langs de mooiste uitzichtpunten. Vanaf de hoogste heuvels kon zelfs de Stille Oceaan worden gespot. Ook vandaag weer droog weer, met hier en daar zelfs een voorzichtig zonnetje. Na een paar uur lopen was er weer genoeg gewandeld, de rest van de dag was het lekker ontspannen op de Casa. Nog een laatste overnachting en het verblijf hier zat er weer op. Tijd om door te wandelen. Gelukkig niet zo'n lange tocht als twee dagen eerder, maar een vlotte afdaling van een kilometer of 10 naar het kustdorp Uvita. Onderweg nog een stop bij de waterval Posa Cazuelita. Geen haast, dus even lekker plonzen in het koele water bij de waterval. Nog even opdrogen in het zonnetje en daarna de laatste kilometers richting het dorp. Daar stond al een transfer te wachten, op naar het ongeveer 20 kilometer verderop gelegen Dominical.

Lees meer »

Costa Rica dag 8 en 9: Puerto Viejo de Talamanca

Costa Rica is een relatief klein land, gelegen tussen de Caribische Zee aan de noordkant en de Stille Oceaan aan de zuidkant. Een rondreis door dit land kan dan ook niet zonder ook de kustgebieden te bezoeken. Na het natte bezoek aan (de omgeving van) de Arenal werd dan ook koers gezet naar ongeveer het meest oostelijke puntje van Costa Rica, aan de Caribische kust. Daar zou een paar dagen worden verbleven in het kustdorpje Puerto Viejo de Talamanca (ook wel kortweg Puerto Viejo genoemd). Het dorpje is bekend om de relaxte Caribische vibes, er komen dan ook veel surfers. Goede eettentjes, Reggae-muziek en een mooi strand: een ideale locatie om bij te komen van de inspanningen van de vorige dagen. De eerste dag was er een van lekker niks doen op het strand. De plannen om een keer te gaan proberen surfen konden namelijk ook al direct de prullenbak in: golven tot 5 meter hoog en dus een rode vlag. Zelfs de meeste ervaren surfers konden niet op pad, veel te gevaarlijk. Op het strand bleek het goed vertoeven, al werd deze steeds kleiner en kleiner toen eb langzamerhand veranderde naar vloed. De golven kwamen steeds verder op het strand, totdat er aan het einde van de middag eigenlijk geen strand meer over was. Dan maar verkassen naar de hangmat bij het eigen hutje, ook geen straf.

De tweede dag stond er nog wel wat actievers op het programma. Puerto Viejo ligt direct naast de tropische jungle van Finca pelon. Ondanks dat dit slechts een klein stuk bos is (op korte rijafstand zijn er grotere natuurparken te bezoeken), bleek er toch genoeg te zien. Via via was de befaamde Rasta Ricky als gids gecharterd, deze markante man wist ons iedere minuut van de wandeling te boeien. Vanuit het dorp liepen we richting het stuk natuur langs de Caribische Zee. Daar werd van alles verteld over de planten die er te vinden waren en ook alle dieren die werden gespot werden toegelicht. Een spannend moment was er ook, want toen we heuvelafwaarts om een omgevallen boomstam liepen, stonden we op korte afstand oog in oog met een gigantische Boa die half verscholen zat onder die boomstam. Gelukkig was ik niet degene met de rode jas, dus zijn aandacht lag in ieder geval niet bij mij. Helaas geen foto van deze prachtige slang, want vanwege de regen was net de fotocamera opgeborgen. Andere echte bijzonderheid bij de wandeling waren de brulapen die zich al van verre lieten horen. Wist ik ook gelijk van welk geluid ik die ochtend wakker was geworden. Rasta Ricky deed nog wat extra moeite om een luiaard voor ons te vinden, uit beleefdheid maar niet verteld dat er in de ochtend een luiaard aan een tak vlak voor mijn hutje hing. Al met al een geslaagde wandeling door het bos, ook in een klein stuk is al heel veel te zien.

Lees meer »

Costa Rica dag 5 t/m 7: omgeving Arenal

Bij aankomst in het dorpje La Fortuna bij de Arenal regende het al flink en het is eigenlijk ook niet meer opgehouden. Het regenachtige weer werd eigenlijk alleen maar slechter, totdat het daadwerkelijk begon te stormen. Ondanks dit slechte weer hebben we nog voldoende kunnen doen in de omgeving van de (voor ons onzichtbare) vulkaan, het werden zeer actieve dagen. De eerste was een 'standaard' activiteit: een rondwandeling op de flanken van de Arenal. Normaal gezien vast wel mooi, maar in ons geval gewoon tot op het bot toe natregenen en nagenoeg niets zien. Gelukkig wel een gids die er nog wel lol in had en veel wist te vertellen over de vulkaan en de natuur. Een flink tandje erbij was een hike naar de krater van de Chato, een vulkaan die (in tegenstelling tot de Arenal) al 3.500 jaar inactief is. Deze vulkaan ligt ook in het Parque Nacional Volcán Arenal, direct naast de zeer actieve 'grote broer'. Het was nog even afwachten of de hike wel door kon gaan vanwege het stormachtige weer, maar uiteindelijk konden we op pad. De gids leek al snel spijt te krijgen, want hij keek vaak angstig om zich heen met al die krakende bomen en vallende takken in de wind. Niet nadenken en stug doorlopen was het devies. De hike werd steiler en steiler en op een gegeven moment was het gewoon jezelf aan takken en bomen omhoog trekken in de modder. Zo werd een hike als snel een 'extreme hike', een groot avontuur dus. Eenmaal op de rand van de vulkaan nog een afdaling tot aan het kratermeer. Prachtige uitzichten waren beloofd, maar in de krater bleek het zicht niet meer dan een paar meter, dus meer dan een constatering dat er inderdaad een kratermeer is, zat er niet in. De glibberige terugtocht bleek (door het merendeels dalen) wel iets makkelijker dan de heenweg, maar uiteindelijk kwam er een stel 'moddermonsters' weer terug in La Fortuna.

Vervolgens was het tijd voor nog meer adrenaline: canyoning. Dit was iets verder van de vulkaan, eerst dus een transfer met een busje. Op de locatie aangekomen werden een tuigje, handschoenen en een helm aangemeten. Nog even een veiligheidsinstructie en we konden gaan afdalen door de kloof. Ook hier de omstandigheden wat zwaarder en moeilijker dan normaal. Er stroomde flink meer water door de kloof dan normaal. Het canyoningen was in ieder geval echt gaaf: afdalen langs watervallen, klimmen en klauteren en soms een vrije sprong van een rots een paar meter naar beneden in het ijskoude water. Een aanrader voor degenen die niet bang zijn voor wat actie. Een laatste activiteit was raften. Helaas geen foto's om het te bewijzen, in die tijd waren er nog geen gopro's. Ook hier weer meer uitdaging dan gemiddeld. De rivier waar normaal werd geraft was zelfs niet toegankelijk door het vele water, er moest worden uitgeweken naar een andere rivier. Normaal een rustige rivier, maar ook hier waren sommige delen aangezwolgen tot categorie 5 stroomversnellingen. Uitdagend voor de gemiddelde toerist, we hebben het ook geweten. Regelmatig kukelde er wel iemand uit de boot, gelukkig waren er alerte assistenten in kano's om iedereen op te vissen. Uiteindelijk een fantastische tocht, Pura Vida!

Lees meer »

Costa Rica dag 4: van Monteverde naar Arenal

Vandaag een bijzondere reisdag in drie delen: per busje, op een paard en met de boot. De locatie voor de komende dagen was het gebied rond de Arenal-vulkaan. Vanuit Monteverde zou dat in een directe lijn circa 3,5 uur zijn, maar door de gekozen bijzondere vormen van vervoer zou het een hele dag reizen worden. Het vertrek was in ieder geval redelijk standaard: met een busje. Deze zorgde er voor dat we het bergachtige gebied verlieten en dat we meer in de omgeving van Lake Arenal terecht kwamen. Hier stonden paarden op ons te wachten. De bagage werd verder gebracht, wij bestegen de paarden. Nog best ingewikkeld voor iemand die nog nooit op een paard had gezeten. En omdat ze voor mij een paard met karakter hadden uitgekozen, werd het geheel een onvergetelijke ervaring. Het begon nog redelijk gemoedelijk in stap. Op het gemak op het paard, genieten van de omgeving. Op een gegeven moment bleek echter dat we flink achter liepen op schema. Stap werd draf. En dat is heel lastig (en uiteindelijk na een paar uur ook pijnlijk) voor iemand die geen paard kan rijden. Ik heb het de dagen erna ook nog geweten. Op sommige stukken ging draf over in galop en dat was (behalve doodeng) ook wel een verademing. Dat ritme is voor een paardenleek op een of andere manier beter aan te houden. Maar ondanks de ongemakken moet wel worden gezegd dat het een mooie tocht was door landschap dat anders snel aan ons voorbij zou zijn gegaan. Een aanrader dus zeker wel.

De paardrijtocht kwam ten einde bij Lake Arenal (het Arenal-meer). Hier konden we lekker bijkomen van de tocht en even (laat) lunchen. Heerlijk in het gras naast het meer, met aan de overkant van het meer de Arenal-vulkaan in volle glorie zichtbaar. Wat we toen nog niet wisten, was dat dat het laatste zicht op de vulkaan zou zijn voor ons. Ondanks dat we de komende dagen op de helling van de vulkaan zouden verblijven, zouden we hem niet meer zien. Het zou alleen maar stormachtig weer gaan worden. Achteraf extra blij dat we deze lunch aan het meer dus hadden. Na de lunch was het tijd om de reis richting La Fortuna (het plaatsje bij de Arenal-vulkaan) voort te zetten. Het laatste deel van de rit ging per boot, over het meer naar de overkant. Een heerlijk ontspannen boottocht, even geen gehobbel op een paard. Na de boottocht nog even een korte transfer naar het hotel en de reisdag zat er op.

Lees meer »

Costa Rica dag 2 en 3: Monteverde

Tijd om in westelijke richting te trekken, naar de omgeving van Monteverde. Een rit van ongeveer drie uur, met als volgende verblijfplaats het dorpje Santa Elena. De regio Monteverde is vooral bekend vanwege het zogenaamde 'Cloud Forest' oftewel nevelwoud. Het gebied ligt op ongeveer 1.400 meter hoogte en is vaak letterlijk in nevelen gehuld. Warme lucht uit lagere gebieden stijgt op en op de hoogte van Monteverde koelt deze warme, vochtige lucht af en ontstaat nevel. Ook tijdens ons bezoek was dat grotendeels het geval. De unieke omstandigheden zorgen er voor dat sprake is van een hoge biodiversiteit. Zo vind je er meer dan 3000 verschillende plantensoorten, 100 soorten zoogdieren, 400 vogelsoorten, 120 soorten reptielen en amfibieën, 490 vlinders en duizenden soorten insecten.

Tijdens het verblijf in Monteverde hebben we allereerst een hike gedaan door het woud. Heel bijzonder om door het in nevelen gehuld woud te wandelen, het voelt best spookachtig aan. Alles voelt vochtig aan en in het bos vallen continue druppels van de bomen, dus een regenjas is echt wel noodzakelijk. En verder koelt het daar echt flink af, dus ook warme kleding is dan welkom. Op verschillende plaatsen zijn hangbruggen gemaakt en ook uitzichtpontons. Op deze manier kun je hoog tussen de bomen rondwandelen, een heel andere beleving dan op de grond. Het zorgt voor heel mooie en gevarieerde wandelingen door het woud. Een tweede activiteit was de zogenaamde 'skytrek' (canopy tour). Tussen de heuvels/bergen en boomtoppen daal je via meerdere ziplines steeds verder af. Hoogtepunt was een kabel van ongeveer een kilometer lang over een hele vallei. Het zorgde voor de nodige adrenaline, maar ook voor de mooiste uitzichten op de omgeving.

Een laatste activiteit was een heel bijzondere: oud en nieuw vieren in Santa Elena. Alle hotels hadden wel een feestje gepland, maar wij gingen voor iets veel meer lokaal. Via via waren er kaarten geregeld voor een feest in een loods ergens buiten het dorp. In het pikkedonker op zoek naar de feestlocatie, het was nog wel even wat gedoe. Gelukkig wisten alle locals wel waar we moesten zijn, dus dat kwam wel goed. Eenmaal aangekomen bleek het een feest te zijn met vele honderden gasten, waarbij wij letterlijk de enige toeristen waren. De rest zat dus gewoon in de hotels. En een feest in Costa Rica gaat dus vooral om 1 ding: muziek. De hele avond iedereen op de dansvloer. Het aftellen naar het nieuwe jaar leek wel bijna een hinderlijke onderbreking. Om 10 seconden over 12 stond de muziek al weer aan en kwam de massa weer volledig in beweging. Het was een bijzonder feest om mee te maken, een herinnering voor het leven. 

Lees meer »

Costa Rica dag 1: San José

De rondreis begon zoals de meeste rondreizen in verre landen plaatsvinden: even minimaal een volle dag acclimatiseren. En omdat de luchthaven van bestemming meestal bij de hoofdstad in de buurt ligt, verblijven de groepen meestal een paar nachtjes in de hoofdstad zelf. Dat was voor deze reis ook het geval, de eerste bestemming was de hoofdstad van Costa Rica: San José. Deze stad ligt op een plateau van 1100 tot 1200 meter hoog, in het midden van een vruchtbare vallei. Omringd door vulkanen in het noorden, de ruige bergketen in het zuiden en het groen waar Costa Rica om bekendstaat. Bijna de helft van de 5 miljoen inwoners van Costa Rica woont in (en in de omgeving van) San José.

In San José hadden we een hele dag om even lekker bij te komen, maar zeker ook om de stad te leren kennen. Hetzelfde gold voor de reizigers in de groep: een eerste dag is ook om elkaar een beetje te leren kennen. Dit keer niet een heel ingewikkelde opgave, want de groep was maar vijf reizigers groot. Tel daar een Nederlandse gids bij op en het reisgezelschap telde zes personen. Ideaal om lekker snel te kunnen reizen, maar wel een risico als het onderling niet best klikt. Dat zat gelukkig wel goed, het werd onderling een gezellige reis. Maar zoals gezegd vandaag ook een bezoek aan de hoofdstad. Geen hoogtepunt van de reis, maar het is zeker wel prima vertoeven voor een dag. Vooral de Catedral Metropolitana, Tatro Nacional en de direct omgeving hiervan waren zeker de moeite waard. Het was een prima start van de rondreis.

Lees meer »

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.