En hier houdt het verslag van de rondreis door Suriname (en een korte stop in Frans-Guyana) op. Na een nacht in Albina werd een dag gereisd naar Paramaribo, met eerst nog een stop bij Plantage Peperpot. De dag erna was het tijd om weer richting Nederland te vertrekken. Op deze dag van vertrek werd ik (vooral in het vliegtuig) erg ziek. Aangestoken door een reisgenoot tijdens de boottocht naar Albina had ik een virus te pakken gekregen, ik ben echt nog nooit zo ziek geweest. Het schrijven en plaatsen van een blog over de laatste dagen is er dus niet meer van gekomen, maar is dus ook onderdeel van het avontuur. Vandaar dat ik hier later niet alsnog op ben teruggekomen. Gelukkig kan ik wel stellen dat de fysieke ongemakken geen afbreuk hebben gedaan aan de ervaring: het is en was een fantastische reis!

Toevoeging november 2023: Bij het overzetten van het verslag naar deze site wilde ik alle foto's voorzien van een watermerk. Dit heeft niet alleen gelijk de plaatsing van extra foto's voor de hele reis opgeleverd, ook van de voorlaatste dag in Peperpot (waar dus verder geen verslag voor is gemaakt) zijn alsnog foto's toegevoegd aan het verhaal. Deze zijn hieronder te vinden.

Geen apart verslag van de zaterdag, want ik had besloten om even een dagje niets te doen en dus te genieten van een ‘snipperdag’. Voor de groep was weer een lange boottocht bedacht, met een bezoek aan het dorpje Drietabbetje. Een volle dag in de hitte, ik keek er even niet naar uit. Daarom even lekker rustig aan, het was ook niet verkeerd om nog even aan te sterken na die bacteriologische infectie. Vermeldenswaardig was wel het feit dat de capitein (burgemeester) nog even in ons logeerhuis langskwam. Ik ben uiteraard de lokale taal niet machtig, maar de pogingen tot gesprekken tussen de capitein, mr. Adam (eigenaar) en mezelf waren echt geniaal grappig. Opmerkelijk hoe ver je nog kan komen met een paar woorden en veel gebaren. Gelukkig soms ook wel wat hulp van onze kokkin, zij kon hier en daar tolken (ook al zat daar soms ook wat ruis op de lijn).

Vandaag (zondag dus) een hele lange reisdag per korjaal. We moesten helemaal naar het noorden van Suriname, richting Albina. Dit is een grensplaats aan de Marowijnerivier, een tussenstop om morgen weer door te kunnen reizen naar Paramaribo. Gelukkig is de reis voorspoedig gegaan. We zijn niet vast komen te zitten in een sula en waren ruim voor donker op de bestemming. Minpuntje waren de buien in de middag, ik was weer door- en doornat. Gelukkig hebben we de bagage droog kunnen houden, dat is het belangrijkste. Na een saoto soepje en een douche was ik weer helemaal mezelf, het goede bed deed de rest. 

Een bewolkte dag in Suriname, maar toch moesten we alert zijn: ook dan kun je flink verbranden. Ook bij druilerig weer dus goed smeren, al voelt het een beetje onnodig. Blij dat ik het gedaan had, want gedurende dag begon het zonnetje genadeloos hard te prikken. Op het programma vandaag een boottocht naar Lensidede, een klein (relatief) traditioneel dorpje langs de Lawa (uitloper Marowijnerivier), op de grens met Frans-Guyana. Eerst moesten we het stuk rivier terugvaren richting Stoelmanseiland (waar we gisteren waren geland), waarna we in zuidelijke richting naar Lensidede gingen. We liepen al snel vast met de korjaal, dus dat werd uitstappen en duwen maar. Gelukkig was dit al voorspeld, dus iedereen had maar vast een zwembroek aangetrokken. Eenmaal los weer snel binnenboord en we konden weer verder. Dit tafereel heeft zich niet vaak herhaald, het viel uiteindelijk toch best wel mee. Verder wel weer aandacht voor de omgeving, het was een prachtige rivier met mooie flora er omheen. Weinig vogels gezien, mogelijk is het daar in de omgeving toch iets te bevolkt.

Ongeveer halverwege de heentocht gingen we nog even ‘illegaal’ de grens over naar Frans-Guyana. We bezochten daar het dorpje Grand-Santi en hebben daar nog even rondgewandeld. Het welvaartsniveau in dit land, dat ook nu nog valt onder Frankrijk, ligt een stuk hoger dan in Suriname. De wegen zijn verhard, de vuilnisbakken staan buiten, er is straatverlichting en de scholen zien er goed uit. Veel Surinamers proberen dan ook over de grens te werken en veel van hun kinderen gaan er ook naar school. Andersom is boodschappen doen in Suriname weer veel goedkoper, dus daar zie je dan ook de meeste handel. Bijzonder om de verschillen tussen deze twee landen een keer te zien.

Vandaag een reisdag, maar wel een heel bijzondere. Het was vroeg op en snel een rugzak voor een paar dagen pakken, want we zijn weer het binnenland in gegaan. Om half 8 stond een busje klaar om ons naar het vliegveld Zorg en Hoop te brengen. Dit vliegveld ligt aan de rand van Paramaribo en is vooral bestemd voor binnenlandse vluchten en vluchten naar buurlanden. Wij hadden het genoegen met een klein vliegtuigje te vliegen naar airstrip Stoelmanseiland, aan de grens met Frans Guyana. Het was een vlucht van maar 35 minuten, maar het was een fantastisch uitzicht. Eerst over de buitenwijken van Paramaribo en daarna over het Brokopondomeer en de jungle. Zonde zijn wel de duidelijke ‘littekens’ in de jungle: goudzoekers die flinke stukken woud hebben gekapt op zoek naar een fortuin. De landing was op niet meer dan een grasveld, gelukkig was het nog aardig vlak en was het gras goed kort gemaaid.
Vanaf het vliegveldje liepen we een stukje door een dorp naar de rivier. Daar lag weer een korjaal voor ons klaar om ons naar Tabiki te brengen. De vaartocht duurde ongeveer een uur en was een stuk spannender dan dat we eerder mee hebben gemaakt. De nodige stroomversnellingen moesten worden bedwongen, gelukkig wisten de twee bootsmannen goed waar ze mee bezig waren.

Na aankomst in Tabiki werden we ontvangen in verreweg het mooiste gebouw van het dorp, soms hebben we wel wat moeite met de voorkeursbehandeling die we op dit soort plaatsen krijgen. Alles is ruim, netjes en schoon. Het contrast werd pas echt duidelijk tijdens een dorpswandeling, wat een armoe heerst er toch op sommige plaatsen in dit verder mooie land.
In de avond hebben we niet veel meer gedaan, de energie begint na bijna drie weken bij iedereen wel een beetje op te raken. Vroeg naar bed dus maar. Voor wat mijn gezondheid: het gaat langzaam weer iets beter, gelukkig kan ik aan alles gewoon mee doen.

Het hoge woord is er uit: bacteriologische infectie. De eerdere antibiotica bleek niet te werken, dus ik slik nu een andere variant. Hopelijk knap ik nu weer snel op. Maar gelukkig heb ik tussendoor genoeg genoten van Suriname en heb ik zat meegemaakt in het medische circus. Hieronder dus een verslag van de afgelopen twee dagen. Laten we (uiteraard) beginnen met de dinsdag. De ochtend voelde ik me eigenlijk weer prima, dus stapte ik met goede zin in de korjaal. We gingen Jaw Jaw verlaten en onderweg naar ons oppikpunt voor het busje. Een leuk tochtje van een uurtje in het Surinaamse ochtendzonnetje, met de mooiste uitzichten en vogels onderweg. Het uur vloog dus ook voorbij, soms is het jammer dat de dingen niet wat langer duren. Eenmaal in het busje gingen we weer richting Brownsweg, het goudzoekersstadje. Na een korte stop zouden we nog een uurtje moeten rijden naar het nationaal park Brownsberg. Wat ze niet hadden verteld, was dat de weg er naartoe echt erbarmelijk slecht is (en vanwege droogte hadden we ook nu weer ‘mazzel’). Ik wil niet weten hoe het iedereen vergaat in de regentijd, maar we schudden alle kanten op. En op het moment dat je de koppelingsplaat kunt ruiken, heeft het busje zelf het ook best moeilijk. Greppels, ravijnen, steile paden en modder: de zenuwen werden getest. Maar... onze chauffeur heeft ons prima de berg op gekregen!
Bovenop de berg was het echt prachtig. Een mooi primair woud met tussen de bomen door fantastische uitzichten over de jungle en ook het Brokopondo-stuwmeer. Dit meer is in de jaren 60 ontstaan toen een stuwdam was aangelegd om stroom op te wekken. De Marrons die in het gebied woonden, moesten verkassen (onder andere naar Jaw Jaw). Het meer is nu in ieder geval prachtig om te zien.

In de middag hadden we tijd om een wandeling te maken naar de Leoval. Een leuke wandeling door het bos, met aan het einde van de heenweg uitzicht op de waterval. Het zal jullie niet verbazen, maar in de droge tijd stroomt er niet heel veel water door de waterval. Maar toch, het was echt prachtig om te zien. Daarna weer de terugtocht, waarbij bleek dat het heen vooral dalen was geweest. Nu was het dus flink klimmen, de conditie werd weer getest. Terug bij de bus werden we nog verrast door een aantal apen die zich even lieten zien. Vooral de witgezichtaap leek graag op de foto te willen. Verder nog een aantal brulapen. We hadden ze heel de vakantie al gehoord, maar nu dus ook gezien. Vooral de oranje gloed in de vacht was prachtig.

Dat was even wat stilte op het blogvlak, nu een poging om in één keer weer op schema te komen. Reden voor de vertraging waren de wat rommelige dagen en wat dingetjes op gezondheidsvlak. Allereerst maar terug naar zaterdag. De nacht hadden we doorgebracht in Palulu, maar in de vroege ochtend werd ik wakker van een onrustig gevoel in de mond, dit hield verband met de wortelkanaalbehandeling zoals genoemd in mijn eerste blog. Gelukkig geen pijn, maar het rommelde wel. In overleg met de reisleider bedacht dat we onderweg naar de volgende bestemming Jaw Jaw wel langs een aantal klinieken zouden komen. En anders was er vast wel ergens een illegale apotheek te vinden, in Suriname doen ze niet zo moeilijk.
Het eerste stuk werd met een busje afgelegd, met een extra stop bij een polikliniek in Brownsweg. Het was erg druk, maar iemand daar verwees ons naar een apotheker verderop in het stadje. Geen zin om te wachten dus, we gingen voor de tweede optie. Helaas was deze apotheker, die ik toch eerder zou beschrijven als een mini supermarkt, door zijn voorraad antibiotica heen. Dat werd dus verder zoeken. Na wat gebel door onze reisleider werd de arts van de polikliniek in onze eindbestemming Jaw Jaw bereikt. Geen stress, we konden bij hem terecht. Tijd om verder te reizen dus. Na nog een stuk met het busje, midden door goudzoekersgebied, kwamen we aan bij een heel drukke oever. Er waren een aantal winkels, maar er werden vooral veel spullen overgeladen van busjes naar boten en andersom. Hier en daar nog wat korjalen volgeladen met mensen en het beeld is compleet. De oever is bedoeld voor de bevoorrading van alle dorpen langs de rivier, die niet bereikbaar zijn via de weg.

Na een provisorische lunch werden wij ook verdeeld over een aantal korjalen, dit was ook onze enige manier om Jaw Jaw te bereiken. Na ongeveer een uurtje varen, waarbij we de nodige dorpjes passeerden, kwamen we aan in Jaw Jaw. In dit dorp wonen Marrons, mensen van een oud-Afrikaanse stam die in de tijd van de slavernij wisten te ontsnappen en zich schuil gingen houden in het diepe binnenland. Inmiddels hoeven ze zich gelukkig niet meer te verstoppen, maar ze zijn daar blijven wonen. Hun levensstijl is een combinatie van een oude, traditionele met een moderne. De dokter bezoeken was nog even een opgave: de eerste keer was lag hij nog te slapen, de tweede keer was hij de was aan het doen in de rivier. Ook dat is Suriname, soms gaan andere zaken gewoon voor. Eind van de middag gingen we met de groep nog een wandeling doen door het dorp. Vriendelijke, opgeruimde mensen die er een hechte gemeenschap op na houden. De dokter was inmiddels ook weer aanwezig, dus ik heb een antibioticakuur kunnen regelen. Uiteraard niet zonder een uitgebreid consult met wegen, temperatuur meten en een uitgebreid verslag in het logboek. Ik sta dus voor eeuwig vastgelegd. Na de rondwandeling een goede maaltijd en daarna op tijd naar bed.

Officieel stond er vandaag eigenlijk niets op het programma: een beetje luieren, zwemmen in een kreek en vooral rondhangen op de campsite. Niets voor mij (en gelukkig ook niets voor mijn reisgenoten), dus er werd door onze gids Venski nog een best pittige ochtendwandeling tegenaan gegooid. Wel leuk om ook dit type bos (savannebos) te gaan ontdekken. Wat mij betreft kun je dit type bos als volgt omschrijven: de Veluwe, maar dan bloedheet en met palmbomen. Er waren paden en open vlaktes met mul, wit zand, maar ook stukken dicht bos die enige verkoeling boden. Uiteindelijk hebben we 14 kilometer gewandeld, waarbij we veel vlinders en vogels, maar ook zijde-aapjes hebben gezien. Mooiste vlinder was een hele groot blauwzwart exemplaar, jammer dat ze niet wilden poseren. De aapjes waren erg klein en sierlijk en zaten hoog vanuit de bomen nieuwsgierig te kijken wie wij waren. Een genot om te beleven! Tijdens de wandeling zagen we ook de restanten van de vroegere spoorlijn tussen Zanderij en de goudgebieden in het diepe binnenland. Ingenieur Lely (in Nederland bekend van onder andere de Afsluitdijk) heeft deze lijn laten aanleggen in de tijd dat hij werkzaam was in Suriname. Van de lijn zie je niet meer dan een aantal bijna vermolmde bielzen. Over een jaar of tien zijn alle sporen wel gewist.

De wandeling duurde nog best wel weer lang, dus bij terugkomst konden we gelijk aanschuiven voor de lunch. Ik moet nog steeds wennen aan een warme lunch met die hitte, maar dat komt vast nog wel goed. In de middag was het voor mij hoog tijd om de was te gaan doen, de bodem van de rugzak kwam angstvallig in zicht. Er waren niet genoeg waslijnen, dus ik heb alles aan takken gehangen. Laten we het maar een vroege kerstboom noemen. Nu maar hopen dat alles snel genoeg droogt, zodat ik morgen weer alles droog en wel mee kan nemen naar de volgende bestemming.
Aan het einde van de middag nog even de kreek een stuk verderop het terrein bezocht. De kreek ligt in het verlengde van de befaamde Colakreek, dat heel toeristisch is. Het water in de Colakreek, en dus ook van de kreek bij de campsite, is bruin van kleur vanwege de rottende bladeren. Ondanks de gekke kleur is het water erg schoon en kan er dus zonder problemen worden gezwommen. Een soort privé colakreek voor ons dus. Lekker even ontspannen, daar was ik ondertussen wel weer aan toe. Ook in de avond was er geen programma, het was goed vertoeven bij het kampvuur. Morgen weer op pad, we gaan naar indianendorp Jaw Jaw. Benieuwd wat we daar weer gaan meemaken!

Soms valt een afscheid zwaar, wat had ik graag nog langer bij de Raleighvallen willen blijven. Maar het avontuur gaat verder, andere mooie plekken tegemoet. Gelukkig hadden we nog een keertje ontwaken tegoed, heerlijk in de hangmat luisterend naar de geluiden van de natuur. Vanaf de tweede verdieping van het hangmattengebouw ook nog zicht op de rivier en boomtoppen waarin de vogels af- en aanvlogen. Even tijdrekken nog en dan toch er uit om alles op te ruimen en de tassen in te pakken. Nog een ontbijtje en daarna was het toch echt doeidoei en zwaaizwaai.
Met de korjaal gingen we weer terug naar Witagron, de omgekeerde route van drie dagen eerder. Gelukkig hadden we minder bagage (het eten en drinken was inmiddels goed op), dus hadden we ook minder diepgang met de korjaal. Dat was ook wel nodig, want het heeft tijdens ons verblijf nauwelijks geregend. De waterstand leek dus nog wel lager dan eerst. Gelukkig hoefden we niet de boot uit om te duwen, de bootsman en loodser konden het prima af. Een mindere, maar ook wel grappige, verrassing kregen we halverwege de tocht. We hadden de hele ochtend al Hollandse luchten met mooie stapelwolken. Eentje recht voor ons vonden we al een beetje donker. In de verte zagen we ineens de regen neerklateren op het water, maar voordat we goed en wel konden reageren zaten we al midden in een hoosbui. Werkelijk binnen een minuut waren we al drijfnat, wat kan het daar hard regenen (en wat is het regenwater koud ). Gelukkig was de zon ook snel weer terug, zodat we konden opwarmen en opdrogen. De toch ging verder voorspoedig en na aankomst stond het busje al klaar.

Na de pittige wandeling naar (en beklimming van) de Voltzberg hadden we vandaag een iets minder pittige dag verwacht. Dat klopte ook wel, maar het was alsnog best flink aanpoten. Het begon ook wel erg vroeg toen de brulapen vlakbij ons kamp flink kabaal maakten terwijl het nog pikkedonker was. Gaaf om te horen, maar het lukte daarna niet meer goed om nog in slaap te vallen. Gelukkig was het ontspannen liggen in de hangmat, ik hield het heerlijk uit totdat de wekker ging. Snel even de kleren aan en een korte wandeling naar de airstrip om te kijken of er vogels te spotten waren. Al snel zagen we een stel rode ara’s in de boomtoppen, super mooi om te zien. Daarnaast nog een paar kleinere vogels, maar verder was het best rustig. Waarschijnlijk waren we iets te laat, jammer maar helaas.
Na het ontbijt gingen we weer de korjaal in om na een minuut of tien varen te worden afgezet bij een stroomversnelling. De boot kon niet verder, dus van daar werd het wandelen naar de Raleighvallen (Moedervallen), de grootste watervallen in het gebied. Het bleek nog een flinke wandeling over moeilijk terrein: veel omgevallen bomen en pittig steile stukken. Het kostte dan ook een uur om bij de watervallen te komen, in de hitte werd het nog best zwaar. Maar het uitzicht op de watervallen was het zeker waard. De watervallen hadden relatief weinig water, maar daardoor zag je wel mooi het rotslandschap. Na een lekker lange stop in de schaduw van een mooie boom gingen we weer op pad terug naar de boot. Onderweg naar het kamp stopte de korjaal nog bij een drooggevallen zandbank. Van daaruit kon iedereen nog even verkoeling zoeken in de rivier. Zwemmen bij de watervallen zat er niet in vanwege de aanwezigheid van flinke sidderalen.

IloveSU! Je ziet het hier overal (ook op flessen drinkwater), maar ik ben ook helemaal overstag. Wat een mooi land, zeker nu ik in het binnenland ben vind ik het prachtig. Vanmorgen werd ik wakker van het kabbelende geluid van de langsstromende rivier en het vroege gekwebbel van allerlei vogels. Een erg fijne manier om wakker te worden, zo mag het wat mij betreft altijd zijn. Vandaag de meest actieve dag van de vakantie: de beklimming van de Voltzberg. Tijdens de voorbereiding op de vakantie had ik gelezen over een berg/rots van circa 240 m hoog, maar ze hadden nergens iets verteld over de lange wandeltocht door de jungle om bij de berg te komen en dat nog eens een keer om weer terug te komen. Gelukkig werden we gisteren goed gebriefd, dus we gingen goed voorbereid op pad. Een lunchpakket, 3 liter water p.p., zonnebrand en een camera: we konden vertrekken.

Na een kort tochtje met een korjaal kwamen we aan bij het beginpunt van de tocht. Vanwege de droogte eerst een stuk balanceren over stenen en rotsen en daarna de dichte jungle in. Dit primaire tropische regenwoud is voor degene die er nog nooit is geweest moeilijk te beschrijven. Bij deze toch maar een poging, laten we van onderaf beginnen. Niets is vlak. Overal heuvels en dalen en kuilen, gaten en hobbels. Verder overal boomwortels en omgevallen stammen en gevallen takken. Goed kijken waar je loopt dus, het is een constante hindernisbaan met het nodige klim- en klauterwerk. Het goede nieuws voor ons is de droge tijd. Kreken waren dus grotendeels droog en het was maar op enkele plaatsen modderig en glad. Wel ligt er het hele jaar door gevallen, dor blad. Het is wat dat betreft altijd net herfst. Uitkijken voor dieren onder dit blad dus en ook opletten of je het goede pad bewandelt. Dan het lage groen. De lage struiken bestaan grotendeels uit varens en andere schaduwminnende planten. Ook veel mossen op de lage delen van bomen en op dood hout. Veel scheuten die snel de grond uitschieten in de hoop dat ze op tijd het licht bereiken om te kunnen overleven. Daarna nog de bomenlaag, met bomen tot wel 40 meter hoog en kruinen die heel veel licht afvangen. Veel planten maken gebruik van deze bomen door er in te leven of langs de stam omhoog te groeien. Niets vastpakken, want bijna alles heeft stekels of is giftig.

Een reis naar Fungu-eiland, maar dan junglestijl. In de ochtend verlieten we Apoera om een plek nog veel dieper in de jungle te gaan opzoeken. Eerst een lange tocht met het 4x4 busje over hobbelige wegen. Een tocht van vijf uur is best lang, maar het is toch een heel stuk interessanter als je aan twee kanten een groene muur van planten, struiken en bomen hebt. Verder af en toe overvliegende toekans, ara’s en roofvogels en het feest was compleet. Zo rond de lunch kwamen we aan in Witagron, eigenlijk niets meer dan een klein dorpje langs de Saramaccarivier. Deze rivier hebben we al een keer overgestoken, maar toen een heel eind verder richting kust op de weg van Paramaribo naar Nickerie. Na een prima take-away-lunch gingen we de korjalen laden. Niet alleen onze eigen bagage ging mee, ook alle boodschappen en keukenspullen voor de komende dagen moesten mee. Passen en meten dus, belangrijk om de aanwijzingen van de kapiteins goed te volgen. Ook de mensen werden aan een boot toegewezen, ik mocht plaatsnemen in de kleinste korjaal. Uiteindelijk bleek ik in de meest gelukkige boot te zitten. Vanwege de lange droge tijd waarin we zitten, is het heel erg laag water. Omdat we in de kleinste boot, met ook de ondiepste ligging in het water, zaten, zijn we niet vastgelopen (al scheelde het tussen de rotsen en met het ondiepe zand vaak heel weinig). Ongelofelijk hoe ondiep het water kan zijn. De andere boot had meer pech: iedereen moest er daar regelmatig uit het water in om de boot los te trekken. Heel langzaam trokken we stroomopwaarts, de totaal af te leggen afstand was meer dan 60 kilometer. Uiteindelijk kwamen we na iets minder dan vier uur varen aan op Fungu-eiland in het Raleighvallen natuurgebied, diep in de Surinaamse jungle.

Dit zwaar beschermde natuurgebied, alsmede de campsite, zijn heel moeilijk te beschrijven. De voorzieningen zijn beperkt, maar de locatie is werkelijk prachtig. We slapen in een houten hut van drie verdiepingen, maar zonder muren. Dat wordt dus weer hangmatteren, maar dat is met het open uitzicht op de rivier en de oevers en met het rustgevende geluid van de dieren in de jungle echt helemaal fantastisch. Het ontvangst was in ieder geval met een doodshoofdaapjes, die even kwamen kijken of we wat lekkers te eten mee hadden gebracht. De stukjes banaan werden gretig in ontvangst genomen, al kregen ze onderling flinke ruzie. Nu hebben ze dat zo ongeveer de hele dag, dus daar zijn we al aan gewend. Omdat het al bijna zonsondergang was, zagen we dat de gieren al een slaapplaats in de bomen aan het zoeken waren en begon het dagorkest de dienst over te dragen aan het nachtorkest. De brulapen hielden hun kabaal voor gezien, maar de kikkers en krekels begonnen hun repertoire voor de nacht.
In de avond gingen we onder begeleiding van onze gids Venski nog even een klein stukje het bos in. Het duurde niet lang voordat we een tarantula hadden gevonden. De gids wist hem snel te temmen (vraag mij niet hoe), waarna deze spin over vele armen en hoofden een wandeltochtje maakte. Verder wisten we nog een aantal nachtzwaluwen en padden te spotten, voor de rest wisten ze allemaal goed verstoppertje te spelen. Daarna lekker de hangmat in, volgens mijn reisgenoten was ik binnen vijf minuten onder zeil. Thuis toch maar eens een mp3-tje met junglegeluiden opzetten bij het naar bed gaan. 

Wow, wow, wow! Een supermooie dag vandaag! We zijn naar de Blanche Marie watervallen geweest, midden in de jungle. Het begon met een rit van twee uur met een 4x4 busje. De wegen, die gewoon van klei zijn, waren volgens de verhalen momenteel best goed, maar het werd voor ons toch echt een hobbelige rit. Zo is een goede weg in het binnenland van Suriname dus slechts relatief.  Onderweg werd de begroeiing langs de weg steeds dichter, we gingen van secundair naar primair tropisch regenwoud. Wat hebben we een hoge, grote bomen gezien, volgehangen met lianen en andere gastplanten. Één boom had een verrassing in petto, bovenin zat een toekan luid te roepen naar zijn vrouwtje. Verder zagen we onderweg op verschillende plekken nog de restanten van de nooit gebruikte spoorlijn, veelal was het overgroeid.

Over de Blanche Marie watervallen kan ik kort zijn: prachtig! Omdat er nu niet al te veel
water stroomt, konden we ook lekker in bad onder de watervallen. De nu drogere omgeving geeft wel een apart gezicht. De watervallen bevinden zich bij de oorsprong van de Nickerie rivier, bij de uitlopers van het bakhuisgebergte. Na het badderen en de lunch hebben we nog wat andere plekken in de jungle gezien, alles was indrukwekkend mooi. Inmiddels zijn we terug in Apoera, waar we nog een laatste nacht slapen. Het avondeten staat nu voor, het ziet er weer heerlijk uit. We hebben voor onze groep een eigen kokkin mee, die alle maaltijden gedurende de jungletrip voor ons regelt. Morgen reizen we nog verder de jungle in, ik ben benieuwd wat de komende tijd gaat brengen!

De dag van gisteren (vrijdag) liep heel anders dan van tevoren gepland, dus uiteindelijk maar één verslag voor twee dagen. Maar volgens mij doe ik al goed mijn best, dus dat kan wel voor een keer. De vrijdag begon op het supermooie meer Bigi Pan. Helaas hadden we een bloedhete, windstille nacht achter de rug, dus eigenlijk niemand had goed geslapen. Voordeel van het heel vroeg weer wakker zijn, was dat we konden genieten van een fantastisch mooie zonsopgang over het meer. Na een ontbijtje stapten we in een bootje om terug te worden gebracht naar de bewoonde wereld. Vooraf was gezegd dat niet zou worden gestopt als we dieren zouden zien, maar gelukkig hadden we vriendelijke bootsmannen. Uiteraard zagen we onderweg weer de nodige vogels, maar de kers op de taart was toch wel een boommiereneter, die hoog tussen de takken aan het dineren was. Na de boottocht (met weer een overstap bij de boothelling) gingen we nog even naar een chinees (in Suriname een ander woord voor supermarkt) in Nickerie.

Nadat de boodschappen waren gedaan, gingen we naar een oude houtzagerij, waar bij de kade onze boottocht naar Apoera moest beginnen. Het leek daar even goed te gaan (de spullen waren ingeladen en wij zaten met reddingsvest aan in de boot), maar nog geen 200 meter van de kade hield de motor van één van de boten het voor gezien. Uiteindelijk kostte het meer dan tweeënhalf uur om een nieuwe boot te regelen en alsnog op pad te gaan. In de tussentijd hadden we dus bij die half vervallen houtzagerij moeten wachten, het was geen pretje in de hitte en zonder eten en drinken. Uiteindelijk dus toch op pad, met een flinke vaart over het water. Eerst nog veel golfslag (en dus veel ‘gestuiter’), maar eenmaal op de Coppenamerivier werd het een stuk rustiger. In volle vaart was het tweeënhalf uur varen naar Apoera, een indianendorp langs de rivier in de jungle. Onderweg was het prachtig: een mooie, brede rivier met alleen maar jungle op de oevers. Aan het einde van de tocht zagen we iets meer bebouwing, maar groen bleef heel zeker de boventoon voeren. Uiteindelijk kwamen we aan in Apoera, met als verrassing een natte landing. Dat werd dus tot de knieën in het water om de boten uit te laden, heerlijk! De komende drie nachten is onze verblijfplaats een relatief simpele hut, waar we hangmatteren. Het ligt dicht bij de rivier, in het indianendorp. We hebben een eigen kokkin, die speciaal is overgekomen uit Paramaribo. We worden dus weer verwend. Na een avondje set en fluxx, en een slokje borgoe, hebben we de hangmatten opgezocht.

Vanmorgen begon voor ons een nieuwe dag, wat een heerlijk blauwe lucht weer. In de ochtend gingen we eerst een stuk wandelen in het indianendorp Apoera. Dit dorp was nog redelijk goed ontwikkeld, de omliggende dorpen bleken (later op de dag) een stuk primitiever. Na de wandeling gingen we met een busje naar een locomotief die nooit is gebruikt, omdat het spoor nooit is afgemaakt. Verderop lag een grote loods, waar locomotieven zouden moeten worden gerepareerd. Deze loods is nu al voor een deel overwoekerd. Jammer dat in de omgeving al veel bomen zijn gekapt, dit doet afbreuk aan het junglegevoel. In de middag hebben we onze eerste jungletocht gemaakt, hiervoor hebben we deze reis geboekt! We hebben niet heel veel dieren gezien, maar wat was het gaaf om deze wandeling te maken. Na de wandeling zijn we nog op zoek gegaan naar een luiaard en die hebben we gevonden! Wat een mooi beest. In de avond weer lekker gekletst met de groep en spelletjes gedaan. Nu lekker slapen en morgen naar de Blanche Marie watervallen. Ik heb er zin in!

Vandaag de eerste dag van ons jungle avontuur: Bigi Pan. Maar niet voordat we Nickerie en omgeving nog even beter leerden kennen. Eerst zijn we op eigen houtje na het ontbijt nog even naar de markt van Nickerie gelopen: verse groenten en fruit, maar ook heel veel vis. Verder veel gezelligheid en vriendelijke mensen. Onze gids nam ons vervolgens mee naar een rijstfabriek voor een rondleiding. De regio Nickerie staat bekend om de rijst, in de wijde omgeving zie je rijstvelden. Interessant om te zien hoe de rijst wordt verwerkt en uiteindelijk in de winkels belandt. We hebben ook allemaal een zak rijst meegekregen, deze nemen we mee om over een aantal dagen aan een indianenstam in het diepere binnenland te geven. Na de rijstfabriek zijn we doorgereden naar de Zeedijk. Op de zeedijk kun je de grens met Guyana zien en de Atlantische Oceaan. Via een Hindoetempel langs de dijk zijn we doorgegaan naar Nieuw-Rotterdam, of beter gezegd de plek waar Nieuw-Rotterdam lag voordat het is overstroomd. Bij deze plek is een haventje waar lokale vissers vaak samenkomen.
Na de lunch in Nickerie zijn we gereden naar een klein haventje. Van daar zijn we opgestapt in een bootje richting een bootwissel, waarna we zijn overgestapt in een ander bootje aan de andere kant van de dijk. Van daaruit gingen we via een kanaal, waarlangs we veel vogels hebben gezien, naar het grote meer Bigi Pan. We hebben hier veel rondgevaren en hebben de mooiste ibissen, reigers, pelikanen en roofvogels gezien. In het meer staat een klein dorp op palen. In een van de ‘woningen’ hebben we gegeten en gaan we een nacht hangmatteren. Het is hier echt prachtig, wat een fantastische plek. Een klein puntje op het wensenlijstje is dat er wel iets minder muggen zouden mogen zijn. Maar als dat alles is... Morgen misschien weer meer nieuws, al zou het niet verbazen als er geen internetbereik is. Maar dat hoort erbij, juist die middle of nowhere kijk ik naar uit. Tot de volgende blog!

Vandaag de op papier minst interessante dag van dit avontuur: een lange reisdag. Na een lekker ontbijt in het zonnetje gingen we in een busje in westelijke richting. Het stedelijke gebied lieten we langzaam achter ons, waarna we na een flink aantal kilometers aankwamen in Groningen. Tijd voor een tussenstop, waarbij we een korte rondleiding kregen van onze eigen gids. Opvallend dat er echt in ieder dorp of stadje overal herdenkingstekens staan, maar dat hangt uiteraard samen met de grote diversiteit in culturen en achtergronden.
Na deze korte onderbreking gingen we door richting Nickerie, via Totness, Boskamp en Wageningen. Wat voor mij onderweg opviel, was dat op veel plaatsen het landschap erg open is. Veel landbouw en plantages, al is het in vergelijking met Nederland wel extensief. Het was een pittig lange tocht, dus we waren erg blij dat we tegen de avond eindelijk aankwamen bij ons hotel. Waar de rest van de reisgenoten lekker even gingen rusten of opfrissen, ging ik nog even een stukje lopen richting huize Romeo. Erg leuk om te zien waar ‘mama’ Joyce is opgegroeid. Verder nog een stukje rondgelopen in het stadje zelf, langs de winkels en een groot grasveld, waar iedereen zo aan het eind van de dag lekker actief bezig was. Heel anders dan het ‘grote’ Paramaribo.
Net weer uitgebreid gegeten (eten is hier altijd goed geregeld), nu even genieten van de afkoeling door de regen die nu flink valt. Morgen naar natuurgebied Bigi Pan, ik kijk er naar uit!

Vandaag een echte ‘tussendag’ in een reis waar het (voor mij in ieder geval) vooral om landschap en natuur gaat. We zijn een extra dagje in Paramaribo, voordat we richting het westen gaan. Onze gids Venski was zo vriendelijk om ons tijdens zijn vrije dag toch even Paramaribo te laten zien. We begonnen de tocht lopend vanuit ons hotel, want we zitten echt vlak bij het centrum. Via de palmentuin, een oase van rust midden in het centrum, liepen we door naar een historisch belangrijk deel van de stad: fort Zeelandia. Niet alleen had dit een functie in de tijd dat de Engelsen en Nederlanders er zaten, maar ook de recentere decembermoorden hebben hier plaatsgevonden. We merkten hier ook weer het rustigere tempo van leven: Openingstijd was vanaf 9 uur, maar om kwart over 9 gingen de poorten op het gemak open. Grappig dat uitgerekend onze Surinaamse gids zich er het meest over aan het opwinden was.
Na een uitgebreid bezoek aan het fort liepen we verder richting het presidentieel paleis en allerlei ministeries. Deze ministeries zijn gebouwen vergelijkbaar met een riante woning, totaal niet te vergelijken met die megatorens in Nederland. Verder een flink aantal standbeelden, waarvan ik echt niet heb onthouden wie ze moeten voorstellen. Sorry, soms ben ik drukker met het maken van foto’s dan met het luisteren naar de gids.
Van het historische centrum liepen we langzamerhand, via de vredig naast elkaar gelegen synagoge en moskee, richting het winkelcentrum van Paramaribo. Hiermee was de rondleiding ten einde, maar langzaam zijn we langs de oevers van de Surinamerivier teruggezworven richting hotel.
De middag was het lekker vertoeven bij het zwembad met een goed boek. Af en toe een frisse duik en veel gezelligheid. In de avond nog een goede hap eten en een cocktail, geen reden tot geklaag. Morgen dus richting het westen, maar daarover later meer!

Na een nachtje in Paramaribo mochten we gelijk in de actieve modus. Na een korte wandeling door het toeristische deel van Paramaribo (onder andere door de palmentuin) kwamen we aan bij de fietsverhuur. Na wat gepas, gemeet en gerepareer konden we op pad. Wel even uitkijken onderweg, want ze rijden hier links en verkeersregels zijn er niet zo veel. De tocht startte richting Leonsberg, een buitenwijk met veel dure huizen. We kwamen onder andere langs de Nederlandse ambassade, maar ook langs de woning van president Bouterse. Onderweg regelmatig een stop bij een Chinees. Niet voor een loempia met pindasaus, maar dat is de benaming voor supermarkten (uiteraard in Chinese handen). Veel water, fruit en lekkers te knabbelen onderweg dus.
Achterin Leonsberg hebben we bootjes genomen om de Surinamerivier over te steken richting Nieuw-Amsterdam. Het was even passen en meten, want de fietsen moesten ook mee en de bootjes waren niet erg groot. Eenmaal aan de overkant gingen we richting fort Nieuw-Amsterdam, dat zelfs in WWII nog een belangrijke rol had. De strategische ligging in de monding van de Surinamerivier bij de Atlantische Oceaan verklaart hierbij veel. Na Nieuw-Amsterdam fietsten we verder het Commewijne district in. Dit is een gebied met veel voormalige plantages, die inmiddels veelal flink overwoekerd zijn. Na een leuke tocht hadden we nog een laatste overtocht met een bootje over de Commewijne district richting het kleine dorpje Johan & Margaretha, waarschijnlijk vernoemd naar de kinderen van Duitse kolonisten die daar lang geleden een aantal plantages hadden.
Het eerdere plan was om te gaan slapen op het strand van Matapica, maar door veel te laag water waren de stranden niet bereikbaar. Johan & Margaretha was dus de plek om behalve te lunchen, ook te gaan slapen. In de middag gingen we een wandeltocht maken naar het nabijgelegen Frederiksdorp. Ook hier voormalige plantages, waarvan de gebouwen zijn behouden en opgeknapt. Mooi om te zien.

Ik ben er! Na een lange reisdag eindelijk in mijn hotelkamer in Paramaribo. Ondanks het lange reizen en wachten valt de dag het best samen te vatten als gezellig. Dat begon al in het vliegtuig, waar ik een groot deel van de vlucht gezellig met Surinamers om mij heen heb zitten kletsen over Suriname. Misschien had ik niet moeten doorvragen toen een mevrouw over haar overleden moeder begon, want de foto’s van een opgebaarde dame gingen wat ver.  Wel serieus mooi dat zij vooral het leven van moeder gingen vieren en de plechtigheid niet zouden gaan laten leiden door verdriet. Een hoop opgestoken van de Surinaamse cultuur en vooral ook de verschillen binnen de Surinaamse bevolking, ik ben dus aardig voorbereid.
De daling richting Paramaribo was prachtig: mooie meanderende rivieren en overal waar ik kon kijken was het groen. Dat belooft wat voor de rondreis. Voor en tijdens de vlucht was ik al gewaarschuwd voor de hitteklap en ook voor de traagheid van zaken in Suriname. Allebei bleken erg waar te zijn! Vanaf het moment dat ik mijn gezicht de vliegtuigdeur uitstak, viel de vochtige hitte over me heen. Tandje terugschakelen dus gelijk, dan hou ik het het beste uit. En gelijk ook maar niet druk maken over de ellenlange rijen bij de douane, het duurt zolang het duurt. Ik merk dat ik het Surinaamse gevoel al begin te krijgen, ik kan er wel om lachen.
Het verkeer is ook iets bijzonders. Niet alleen goed opletten dat ze links rijden, maar vooral ook dat ze als idioten rijden. Blij dat ik zelf niet achter het stuur hoef, wat een complete chaos is dat op de weg. Het was in ieder geval al lang en breed donker toen we bij het hotel aankwamen, ik heb dus nog geen goed beeld gekregen van Paramaribo en omgeving. Maar daar heb ik nog lang genoeg de tijd voor, dus wordt vast vervolgd. Tijd om lekker te gaan slapen, het was vandaag vermoeiend genoeg. Sribi switi!

Het is zo ver: ik ben niet op vakantie, niet op reis, maar op avontuur! Nog nooit heb ik zo ver van tevoren een reis geboekt, dus het wachten op het vertrek duurde langer dan ooit tevoren. Maar gelukkig is het begonnen. Na een onstuimige dag gisteren (een acute wortelkanaalbehandeling, laatste voorbereidingen, een voetbalwedstrijd waarbij ook nog iemand lichtelijk in het zonnetje werd gezet en vooral ook veel regen in de nek) gaat het er vandaag vooralsnog verbazingwekkend rustiger aan toe. De wekker ging erg vroeg, maar dat hoort er ook wel weer bij. Nog even douchen en een ontbijtje en vervolgens op pad. De wandeling naar het station was gelukkig een droge, de treinen reden keurig op tijd, inchecken ging vlug en ook bij de bagagecheck en douane waren geen problemen (al werd ik zoals gebruikelijk half gestript voordat ik door de scan mocht). Nu is het lange wachten begonnen, maar ik vermaak me wel met een bak thee, een leesboek en puzzelboeken. En mensen kijken is ook altijd leuk.  Het vliegtuig staat ook al op zijn plek, dus daar ligt het ook niet aan. Later meer, maar dan vanuit Suriname.